Privacy werknemer: mag werkgever e-mail controleren?

Op grond van art. 8 EVRM heeft iedere werknemer recht op privacy. De werkgever dient respect te hebben voor het privéleven van zijn werknemer. In het arrest van 3 april 2007 (JAR 2007/233) heeft het Europees Hof van de Rechten van de Mens geoordeeld dat het door de werknemer voeren van telefoongesprekken en versturen van e-mailcorrespondentie onder werktijd ook onder de reikwijdte van art. 8 EVRM vallen.

Recht op privacy niet absoluut

Het recht op privacy is niet absoluut. Onder omstandigheden kan een inbreuk op dit recht gerechtvaardigd zijn. In het Hyatt-arrest van 14 september 2007 (ECLI:NL:HR:2007:BA5802) heeft de Hoge Raad geoordeeld dat een inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de werknemer gerechtvaardigd kan zijn wanneer voldaan is aan het noodzakelijkheidscriterium (dient de inbreuk een legitiem doel en is het een geschikt middel om dat doel te bereiken), het proportionaliteitscriterium (is de inbreuk evenredig in verhouding tot het belang van de werkgever bij het bereiken van het beoogde doel) en het subsidiariteitscriterium (had de werkgever het doel op een redelijkerwijs minder ingrijpende wijze kunnen bereiken).

Inbreuk op privacy gerechtvaardigd

In lagere rechtspraak is herhaaldelijk aangenomen dat de werkgever een gerechtvaardigde inbreuk heeft gemaakt op de privacy van de werknemer door het controleren van de e-mailcorrespondentie van de werknemer. Zo werd in de Rotterdamse zaak van 21 september 2011 (ECLI:NL:RBROT:2011:BU4848) geoordeeld dat aan bovenbedoelde criteria was voldaan, omdat het kortweg zakelijke e-mailberichten betrof. Ook de kantonrechter te Arnhem heeft in zijn beschikking van 10 oktober 2013 (ECLI:NL:RBGEL:2013:3801) de inbreuk als gerechtvaardigd en proportioneel beoordeeld. De inbreuk bestond uit het controleren van e-mailberichten van een zieke werknemer. De werkgever wilde nagaan of onbeantwoorde, zakelijke e-mailberichten beantwoord moesten worden, waaronder e-mailberichten zonder onderwerp (de inhoud waarvan de werkgever redelijkerwijs kennis wilde nemen). De e-mailberichten zonder onderwerp behelsden vervolgens belastend materiaal voor de werknemer. Het nakijken van het e-mailaccount van de werknemer is niet per definitie gerechtvaardigd. De werkgever in voornoemde zaak hanteerde een internet- en personeelsreglement. In een andere zaak bij de kantonrechter te Amsterdam van 12 augustus 2013 (1403857 EA VERZ 12-2304) is geoordeeld, dat instemming van de ondernemingsraad is vereist voor het besluit van de werkgever om het e-mailaccount van zieke of afwezige werknemers te controleren. De kantonrechter overwoog dat er persoonlijke e-mails in het account van de werknemers kunnen staan, waardoor het een regeling van verwerking en bescherming van persoonsgegevens van werknemer betrof. De ondernemingsraad heeft hieromtrent een instemmingsrecht ex art. 27 lid 1 sub 1 WOR.
De lagere rechtspraak bevestigt aldus dat het afhankelijk is van de omstandigheden van het geval en de handelwijze van de werkgever of inbreuk op de privacy van de werknemer gerechtvaardigd is.

Privacy bij ontslag

Ten tijde van beëindiging van het dienstverband kan de privacy van de werknemer ook in het gedrang komen. In het arrest van 20 mei 2014 (ECLI:NL:GHARL:2014:4043) heeft het Hof Arnhem-Leeuwarden geoordeeld over de kwestie, waarin de werknemer zijn laptop bij de werkgever heeft ingeleverd in verband met de beëindiging van zijn dienstverband. De werkgever heeft tijdens een controle – die standaard wordt uitgevoerd nadat een laptop is ingeleverd – een aantal voor werknemer belastende e-mailberichten aangetroffen. Het Hof Arnhem-Leeuwarden oordeelt dat de werkgever de privacy van de werknemer ook dient te respecteren nadat het dienstverband is beëindigd. De werkgever had de e-mailberichten van werknemer mogen controleren, wanneer de werknemer wist (op grond van bijvoorbeeld een personeelsreglement) dat deze berichten kunnen worden gecontroleerd of wanneer de werkgever een gerechtvaardigd doel voor controle heeft en voldaan is aan de proportionaliteitseis. In de onderhavige zaak wist de werknemer echter niet dat zijn e-mailberichten gecontroleerd konden worden, terwijl niet is gebleken dat er sprake is van een gerechtvaardigd doel.

Advies

Om toekomstige discussies te voorkomen omtrent het internet- en e-mailgebruik van de werknemer, is het in het belang van zowel de werkgever als werknemer dat de werkgever een duidelijk voor werknemer kenbaar beleid voert. Is advies gewenst over het te voeren of gevoerde beleid? Bestaat er onduidelijkheid of de privacy van de werknemer in het gedrang komt of is gekomen? Onze arbeidsrecht advocaten adviseren u graag.